‘Persoonlijke interesse’ versus ‘dit moet ik doen’ - blog kom uit de silo 6

Niet iedereen is even enthousiast over de klussen en taken waarmee zij opgezadeld zijn. Daar zijn legio oorzaken voor. Het is te veel, de taak is te begrensd, frustratie over plannen die mislukt zijn of geen applaus kregen. Dat zeker na een tijdje het enthousiasme voor bepaalde opdrachten of taken wat afneemt, is heel begrijpelijk.

Maar lastig en onproductief is het wel, zeker voor diegene die afhankelijk is van die specifieke personen. Verveling of desinteresse is een onderschatte factor voor het ontstaan van een silo-mentaliteit. ‘Val mij even niet lastig met jouw enthousiasme voor die missie, de deur blijft wat mij betreft even dicht’.

Specialisatie ligt in de kern aan de basis van dit silo-probleem. Niet iedereen kan alles doen of heeft daar ook het talent of de kennis voor. Dus creëren we functies of werken met opdrachten, waarmee we de facto op termijn de kans op silo gedrag vergroten.

Hoe doorbreek je dat? Door de jaren heen zag ik heel wat ‘oplossingen’ langs komen.

EEN TAKENMARKT

In een consultancybureau waar ik een tijdje werkt werd van tijd tot een tijd een takenmarkt georganiseerd. Je kon je dan inschrijven op werk dat eigenlijk dat buiten de eigen silo lag. IJzersterke oplossing, met wel wat verdriet erbij van managers die goede mensen tijdelijk uit hun team zagen vertrekken.

GEEN WERKGROEP MAAR EEN FANGROEP

In een gemeente waar ik tijdelijk werkte hadden we de opdracht een plan voor een gebied te maken. We ontdekten dat heel wat ambtelijke collega’s in de betreffende wijk waren opgegroeid of zelfs geboren. In plaats van taakspecialisten formeerden we een groep met personeelsleden die zich zeer betrokken voelde bij de plek. Dit ‘geen werkgroep maar een fangroep’ principe werkte uitstekend. Totdat op een gegeven moment zich een specialist meldde die zijn eigen silo bedreigd zag, onvermijdelijk.

JE EIGEN WERK BEKRITISEREN

Ik ben fan van het boek ‘Accellerate’ van John P. Kotter, een werk dat me ooit eens aangeraden is door iemand die bij de politietop werkte. Hoe doorbreek je een silomentaliteit? Zet mensen met een taak in twee groepen tegelijk! In de ene groep denk je na over een klus volgens de regels van de silo. In een alternatieve groep doe je het dezelfde denkwerk, maar dan zonder hiërarchie en kaders. Het kan niet anders dat de vrijheid uit de alternatieve groep doorsijpelt naar het team dat in de lijn opereert. Je bent als het ware een criticus van jezelf, zo breek je een silo persoonlijk open.

Ik heb nu een aantal keren met dit soort informele constructies gewerkt, en het werkt. Mensen bloeien echt op van werk in groepen zonder (veel) kaders. En zelfkritiek is vaak de beste vorm van kritiek!

GEEN SILO CULTUUR

Om een silo-cultuur te doorbreken is wat fantasie en vooral ruimte van de organisatieleiding nodig. Wanneer je die ruimte met enkele spelregels ook krijgt, weet je meteen: ‘Je zit goed, hier heerst een anti-silomentaliteit’