Het is snel en makkelijk gezegd, we zetten in op ‘een lerende gemeenschap’. Maar waar kies je dan precies voor? Leren wordt soms gelijkgesteld met verzamelen, onthouden en begrijpen van informatie. Over methoden of ‘oplossingen’ die door anderen zijn bedacht voor taaie of iets eenvoudigere vraagstukken. Met dit type leren is helemaal niks mee, het is dodelijk voor elke professional wanneer de laatste inzichten gemist worden, op welk vakgebied dan ook. Werken aan een lerende community betekent lezingen en presentaties organiseren. En liefst ook een online platform bijhouden waarin de laatste vakliteratuur wordt besproken en verzameld. Het accent ligt dan vooral op reproductie.
Een ander beeld van leren richt betreft het zelf bedenken van oplossingen, met vallen en opstaan en al doende, over de vraagstukken van de toekomst. Waarbij de truc is om zowel te putten uit eerdere inzichten en ervaringen, maar ook om te kunnen loslaten en te verruilen ‘voor een nieuwe blik’. Leren is dan vooral iets maken wat nog niet bestaat. Zo’n type lerende groep vraagt om veiligheid, kunnen samenwerken en nieuwsgierigheid. Community-building voor die rol betekent op zoek gaan naar eigen leerwensen van deelnemers, ook wel eens beschreven als de prachtige vragen. En het betekent daarnaast toestaan, aanmoedigen en faciliteren dat samen wordt geleerd.
Leren omgaan met angstzweet
Ik bezocht ooit een cursus waarvan de leraar in feite maar een ding riep. ‘Every try is a good try’. Elke poging telt. Het is sindsdien een persoonlijk tegeltje geworden. Probeer het nou maar. Hij riep er toen helaas niet bij dat het ook gepaard gaat met het nodige angstzweet. Gelukkig valt ook te leren hoe je daar dan weer mee omgaat.