1 Bestuurlijke wens! Het is een uitdrukkelijke bestuurlijke en beleidsmatige wens. ‘Zorg voor ijzersterkerke communicatie rond’ Inclusief Roosendaal’ Eelco Koolhaas (Ministerie van Verhalen) is gevraagd daarvoor – in nauwe samenwerking met Desiree Bax als accounthouder daarvoor een strategie te ontwikkelen. En daarmee ook voorlopig – met alle sleutelpersonen op de verschillende deelonderwerpen – actief mee aan de slag te gaan.
2 Deelonderwerpen? Ja, want Inclusief Roosendaal is breed verhaal, met veel lijnen (de opsomming is nog niet compleet)
LHBT i – Een stad waarin de LBTH+ community zich gewaardeerd en veilig voelt
Vrijwilligerswerk- Een stad waar vrijwilligerswerk doen en naar elkaar omkijken in het DNA zit
Discriminatie
– Een stad waar voor racisme en discriminatie geen plaats is
Mensen met een beperking – Een stad waar mensen met een beperking zich vrij kunnen bewegen
Inwonersondersteuning – Een stad waar voldoende ondersteuning beschikbaar is waar die nodig is
Dementievriendelijk – Een stad die oog heeft voor dementie en de wens zo lang als mogelijk ‘gewoon’ mee te doen
Gezondheid – Een stad waar aandacht bestaat voor gezondheid, mentaal en fysiek, met name ook als gaat om preventie
3 Strategie als route. Het woord communicatie-strategie is wat deftig, maar staat voor een doordachte route om de boodschap van Inclusief Roosendaal concreet en helder voor het voetlicht te brengen. En daarmee ook een bijdrage te leveren aan het gezamenlijke netwerk. Een strategie heeft altijd drie pijlers:
A Een doordachte analyse, wat zijn de obstakels die nu bestaan voor de promotie van Inclusief Roosendaal?
B Een goed gekozen en liefst ook getest concept, voor de aanpak in grote lijnen?
C Een realistisch actieplan, voor een wat langere periode?
4 Obstakels. Vooral de volgende obstakels zijn te noemen.
A Intern- ambtelijk. Inclusief Roosendaal leeft intern-ambtelijk vooral bij de hoofdrolspelers op het sociaal domein. Dat is in zekere zin logisch, maar wel jammer. Dat betekent af en toe dat op andere beleidsvelden ondoordachte beslissingen worden genomen. Bij verkeer, bij wonen, bij beheer. Zoals bijvoorbeeld parkeerplaatsen voor mensen met een beperking ‘vergeten’.
B Beperkte aandacht voor voorzieningen. Organisaties in Roosendaal hebben van alles en nog wat opgetuigd aan instrumenten en voorzieningen voor een Inclusief Roosendaal. Van klachtenprocedures, inloopvoorzieningen tot aan een helpdesk. De professionals en vrijwilligers zijn daarmee zo hard bezig dat ze ‘vergeten’ ook te investeren in publiciteit en aandacht (daar is te weinig tijd, expertise en middelen voor)
C Te los en klein netwerk. Voor elk deelnetwerk bestaat een groep zeer actieve hoofdrolspelers. Voor Inclusief Roosendaal als geheel bestaat nog geen breed netwerk, dat goed op elkaar ingespeeld is. De verschillende netwerken zijn vaak nog te klein, er ontbreken partijen zoals religieuze instellingen, verenigingen, ZZP’ers of bedrijven. Dat is jammer.
4 Concept en spelregels. Gericht op die obstakels stellen we de volgende aanpak voor.
A Wervende termen. We bedenken een aansprekende nieuwe naam voor Inclusief Roosendaal. Als werktitel gebruiken we nu ‘Een gastvrije, aantrekkelijke en sterke stad waar we oog voor elkaar hebben’. Dat kan nog beter!
B Langere tijd. We werken voor een langere termijn. We houden dus echt vol. Dat betekent bijvoorbeeld ook communicatieve producten maken die bij herhaling kunnen worden ingezet. Filmpjes en verhalen die makkelijk opnieuw te gebruiken zijn door de partners.
C Journaal en podium. We kiezen voor een journaalvorm, waarmee voorzieningen en partijen letterlijk een podium krijgen. Dat betekent goed en alert registeren wat zich allemaal in het netwerk afspeelt.
D Kleinschalige evenementen. Communicatie is altijd tweezijdig. Daarom organiseren we met het netwerk met regelmaat kleinere evenementen, extern maar ook intern bij de gemeente. Zo ontwikkelen samen de juiste aanpak.
5 Pilot: dementie. Deze aanpak zijn we al aan het uit testen voor het thema dementie. We hebben daarvoor partijen verzameld onder de noemer ons dementiewebroosendaal. We zijn met hen een klantreis gestart, gericht op innovatie en ‘witte plekken’ in het aanbod, samen met Esmee Aalberts. Van deze tour wordt een journaal gemaakt. Bekijk bijvoorbeeld even: https://vimeo.com/603872265
5 Pilot: dementie. Deze aanpak zijn we al aan het uit testen voor het thema dementie. We hebben daarvoor partijen verzameld onder de noemer ons dementiewebroosendaal. We zijn met hen een klantreis gestart, gericht op innovatie en ‘witte plekken’ in het aanbod, samen met Esmee Aalberts. Van deze tour wordt een journaal gemaakt. Bekijk bijvoorbeeld even: https://vimeo.com/603872265
Als kleinschalig evenement wordt in oktober een expositiebijeenkomst georganiseerd, rond de resultaten van de klantreis. Een van de opties waar we nu aan denken is bovendien het organiseren van een Vergeten Festival voor Roosendaal! (Zie https://kijkopsteenbergen.nl/belangstelling-voor-het-vergeten-festival-is-boven-verwachting/)
Dit zijn de eerste inhoudelijke lessen uit de klantreis.
A
B
C
D
E
De lessen zullen we -ook – weer vertalen naar communicatieve acties!
6 Community-Journaal Gastvrije Stad. Centraal in de strategie staat het idee van een journaal. Een journaal is altijd een mix van
A Laatste nieuws. Feiten die aandacht verdienen.
B Achtergrondreportages. Verdiepende bijdrages, ‘hoe zit het precies’?
C Interviews, gesprekken met mensen en partijen in het nieuws.
We komen nu bij de concrete acties. Het plan is om voor de verschillende deelgebieden, voor een langere periode, om de twee of drie maanden een editie van het Journaal Gastvrije Stad. Voor het maken van die journaals maken we een redactie, met vertegenwoordigers uit het netwerk. Die redactie wisselt om de zoveel tijd van samenstelling. Elke editie heeft een themanummer, zodat we wat focus houden.
Rond de uitgave van elke editie wordt een mini-event georganiseerd. Dat kan bijvoorbeeld een workshop of presentatie zijn of een werkbezoek. Bij zowel de journaals als de mini-events worden de betrokken bestuurders actief betrokken.
7 Interne ronde Communicatie Gastvrije Stad. In de startfase richten we de aandacht ook op diensten en medewerkers van de gemeente, binnen maar vooral buiten het sociaal domein. Ook daarvoor gebruiken we de journaalformule. We maken hiervoor een speciaal uitvoeringsplan, in samenwerking met de betrokken diensten. We gebruiken onder meer bestaande afdelings-overleggen.
8 Startbijeenkomst Gastvrije Stad en inspiratieboekje
Om onze strategie toe te lichten en te bespreken organiseren we op korte termijn een brede platformbijeenkomst. Daar leggen we de voorgestelde formule, en waar mogelijk maken we ook al werkafspraken voor communicatieve acties.
We tonen daar ook de voorlopige resultaten van de pilot dementie.
Onderdeel van de bijeenkomst is het maken van een inspiratieboekje Gastvrije Stad. We geven hiervoor al enkele suggesties:
A Een kerstactie
B Oprichten van een Club van 100
C Een prijsvraag en of een prijs
D De week van
E Een kunstproject
F Meedraaien met – een kijk achter de schermen bij voorzieningen
G Lid kunnen worden van de campagnegroep
H Een initiatievenkalender maken en in de verkoop brengen
I Een scholentour
J Website en platform
BIJLAGE 1 VERHALEN MET IMPACT
Als het gaat om de rubrieken van het journaal laten we ons inspireren door de volgende invalshoeken:
A Persoonlijke verhalen en ervaringsdeskundigen. Een manier om soms zware of abstracte thema’s in beeld te krijgen zijn persoonlijke verhalen. Waar mensen in beeld zijn. Een specifieke categorie van die persoonlijke verhalen zijn de inzichten van ervaringsdeskundigen. We noemen hun verhalen ook wel geleefde verhalen. Als het gaat om ervaringsverhalen zijn dat uiteraard verhalen van inwoners die door beleid worden geraakt, maar ook de ervaringen van professionals uit de praktijk. Wat maken zij mee.
B Verhalen van experts. Daarnaast zijn leerzame verhalen nuttig, geschikt voor een breed publiek. Gemaakt door experts of met experts letterlijk in beeld. De experts helpen vooral om een debat op gang te krijgen.
C Meerdere perspectieven. Soms helpt het om bewust de nuance op te zoeken, onderzoeken zijn zelden volledig zwart-wit. Door met meerdere perspectieven te werken worden ‘kijkers’ uitgedaagd zelf een standpunt in te nemen.
D Waarom-verhalen. Het is inmiddels een bekend gezegde, ‘begin met waarom’. Dit zijn verhalen die de achtergrond behandelen, op aansprekende wijze het nut en de noodzaak toelichten.
E Dilemma-verhalen. Dit zijn verhalen overeen persoonlijke worsteling,over keuzes die gemaakt moesten worden en hoe die uitpakken
F Proefballon-verhalen. Verhalen waarin een nieuwe aanpak in de week worden gelegd, om te kijken hoe ze vallen, hoe er op gereageerd wordt.
G De aankondiging, vooruitblik of terugblik. Dit zijn verhalen over bijvoorbeeld evenementen die plaatsvinden. En dan niet alleen niet een droge melding, maar echt een mooie vooruitblik, om de interesse op te wekken. Van dezelfde categorie zijn de verhalen waarin wordt teruggeblikt, wat is ervan geleerd?
H Toekomstverhalen. Dit zijn verhalen over wenselijke situaties, over idealen en dromen. Maar ook verhalen over trends die zichtbaar zijn, en waarop het belangrijk is om in te spelen.
I Educatieve verhalen. Dit zijn de verhalen met instructie, over ‘hoe je iets kunt aanpakken’. Met daarbij eventueel een verwijzing naar instanties.
J Succesverhalen en teleurstellingen. Het is altijd boeiend, een verhaal van een worsteling met vervolgens een goede afloop. Het zijn verhalen over succes. Aan de andere kant gaat het soms om teleurstelling, over problemen die nog steeds om aandacht vragen. Die horen er ook bij!
K Historische verhalen. Dit is een wat speciale categorie, maar wel belangrijk. Het zijn de verhalen van vroeger, van voorlopers bijvoorbeeld. Die helpen om zaken in perspectief te zien.
BIJLAGE 2 PUBLICATIEVORMEN
Als het gaat om de vorm van het journaal is veel mogelijk. We denken aan:
A Korte berichten op openbare sociale media. Het zijn de berichten die worden geplaatst op Facebook, Twitter of Instagram.
B Video’s. Korte films, vaak met een verteller in beeld, geïllustreerd met actiebeelden op locatie bijvoorbeeld
C Kennisclips. Korte info-graphics, al of niet in bewegend beeld.
D Artikelen of kennisdossiers. Dit zijn de vaak wat doorwrochtere bijdragen, waarin een onderwerp wordt uitgediept. In eenvoudige taal of wat ingewikkelder.
Een nieuwsbrief of magazine
E Interview. Een vraaggesprek met een specialist of ervaringsdeskundige. Vaak wordt daarvoor ook een persconferentie gebruikt.
F Een lezing of informatie. Een openbaar optreden met toeschouwers, die ook actief kunnen meedoen
2 Daarnaast zijn ook andere communicatieve vormen mogelijk, die wat minder gebruikelijk zijn, en soms het karakter van een evenement hebben.
A Een podcast. Een gesproken opname, die vaak wordt herhaald.
B Een televisiedocumentaire. Het volgen van een onderwerp op de (lokale) televisie
C Boodschappen op ‘zendpalen’. Berichten die te lezen zijn op openbare plekken.
D Een expositie. Met foto’s of andere beelden die gedurende een bepaalde tijd te bezoeken is
F Een debat (offline) of studiogesprek (online). Panelgesprek met meerdere gasten.
G Een kalender. Een verhalenkalender waarin een onderwerp wordt belicht.
H Een wandeling met (straat)interviews. Een educatieve wandeling met kleine opdrachtjes, vergelijkbaar met een speurtocht.
H Een ludieke actie, op een speelse plaats. Een speelse actie waarin onverwacht aandacht wordt gevraagd voor een thema.
I Theatervoorstelling of uitzending in een bioscoop.