<– Terug naar het eerste hoofdstuk

Het ondersteunen, faciliteren en subsidiëren van cultuur gebeurt in Nederland op vier niveaus: landelijk, provinciaal, regionaal en gemeentelijk. We zullen hier stilstaan bij het beleid dat gemaakt wordt op deze verschillende niveaus.

Landelijk cultuurbeleid
Het cultuurbeleid in Nederland is een kerntaak van de Rijksoverheid. Deze is verankerd in de Wet op het Specifiek Cultuurbeleid of wel Wsc. In de Wsc zijn de randvoorwaarden voor cultuur en erfgoed geregeld, die worden vastgelegd in een vierjaarlijkse beleidsnota. Dit in samenwerking met provincies en gemeenten.

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) werkt aan een nieuw eigentijds cultuurbeleid 2021-2024. De Rijksoverheid wil dat zoveel mogelijk mensen in Nederland toegang hebben tot cultuur van hoge kwaliteit. Zij steunt daarom instellingen van (inter)nationale betekenis, zoals rijksmusea en orkesten. De vier uitgangspunten voor het nieuwe beleid zijn:

•  Verbreding en vernieuwing
•  Een sterke cultuursector
•  Cultuur van en voor iedereen
•  Cultuur is grenzeloos

In Nederland hebben we met verschillende wet- en regelgeving op het gebied van kunst en cultuur te maken, namelijk;

• De Wet op het specifiek cultuurbeleid (1993), waarin onder meer het verstrekken van specifieke uitkeringen door het Rijk voor cultuuruitingen is geregeld.

• De Monumentenwet (1988), gericht op de bescherming van het onroerend ondergronds en bovengronds Nederlands cultuurbezit, is per 1 juli 2016 vervallen. Een deel van de wet is op deze datum overgegaan naar de Erfgoedwet. Het deel dat betrekking heeft op de besluitvorming in de fysieke leefomgeving gaat over naar de toekomstige Omgevingswet.

• De Archiefwet (1995) is bedoeld om overheden goed te laten zorgen voor hun archiefbescheiden. Inwerkingtreding van de nieuwe Archiefwet (2021) wordt verwacht in 2022.

• De Wet stelsel openbare bibliotheekvoorziening (2015), de Bibliotheekwet, regelt dat alle burgers toegang moeten hebben tot een bibliotheek.

• De Erfgoedwet (2016) regelt hoe er met Nederlands erfgoed wordt omgegaan, wie welke verantwoordelijkheden heeft en hoe er toezicht wordt gehouden.

Provinciaal cultuurbeleid
De provincie wil erfgoed beschermen en bewaren. Dat is dan ook hetgeen waar zij zich voornamelijk op richten. Daarnaast ondersteunt de provincie Zuid-Holland gemeenten bij de uitvoering van hun taken op het gebied van cultuurparticipatie en
– educatie, wat wordt gezien als een gemeentelijke taak.

• Provincie Zuid-Holland subsidieert Probiblio. Een organisatie die gemeentelijke basisbibliotheken ondersteunt bij hun werk.

• Het Prins Bernhard Cultuurfonds Zuid-Holland wordt gefaciliteerd door de provincie Zuid-Holland. Stichtingen en verenigingen kunnen een financiële bijdrage vragen voor beeldende kunst, monumentenzorg, geschiedenis & letteren, muziek, theater, dans & film, natuur, wetenschap of buurtcultuur.

• Met het Impulsprogramma Recreatie en Toerisme verbindt de provincie Zuid-Holland erfgoed en cultuur aan recreatie en toerisme. De provincie ondersteunt door initiatieven en partijen te verbinden.

Regionaal cultuurbeleid
Sinds 2012 neemt de gemeente Teylingen deel aan de Rijksregeling ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ (CmK). In Holland Rijnland geven drie uitvoerende organisaties vorm aan CmK: Naturalis Biodiversity Center, BplusC en Cultuureducatiegroep. Hoofddoel van het CmK-programma 2021-2024 is de kwaliteit van het cultuuronderwijs op scholen te versterken door middel van intensieve samenwerking tussen het onderwijs en de cultuursector.

Voor de periode 2021-2024 hebben de gemeenten van Holland Rijnland de Cultuureducatiegroep en Verwonder om de Hoek gevraagd om binnen het programma CmK een samenwerking aan te gaan. Met Verwonder om de Hoek kunnen kinderen hun passies ontdekken en zien wat er ‘om de hoek’ allemaal te doen is. Hun missie: Kinderen in Holland-Rijnland hebben, ongeacht hun achtergrond, de mogelijkheid om passies op het gebied van cultuur, natuur, wetenschap, technologie en duurzaamheid te ontdekken, intensiveren, hun kennis daarover te verdiepen en hun talenten daarmee doorlopend (verder) te ontwikkelen, zowel binnen als buiten schooltijd en -gebouw.

Gemeentelijke beleidskaders
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het lokale cultuurbeleid. Accommodatie- en subsidiebeleid zijn de belangrijkste gemeentelijke beleidsinstrumenten op dit gebied.

• Voorzieningennota voor sociaal-maatschappelijke en culturele organisaties: het Toetsingskader (2018).

In deze nota is een toetsingskader maatschappelijke activiteiten uitgewerkt. Het toetsingskader is uitgewerkt om te kunnen bepalen welke rol de gemeente wil spelen met betrekking tot het faciliteren van de activiteiten van een sociaal-maatschappelijke of culturele organisatie.

• Back to Basics

In 2011 is de faciliterende rol van de gemeente op hoofdlijnen uitgewerkt in de nota Back tot Basics. De financiële ondersteunende rol veranderde in een faciliterende rol. We subsidiëren niet meer structureel de activiteiten van verenigingen, maar willen mogelijk maken dat deze activiteiten ergens kunnen plaatsvinden.

• Armoedebeleid

o Jeugdfonds Sport & Cultuur

Het Jeugdfonds Sport & Cultuur betaalt de contributie/het lesgeld voor kinderen en jongeren uit gezinnen waar te weinig geld is om te sporten of iets creatiefs te doen.

o Sport- en Cultuurregeling volwassenen

De gemeente geeft inwoners met een laag inkomen korting op sport- en cultuuractiviteiten.

• Nota Kunst in de buitenruimte (2016)
• Visie gebouwd Erfgoed (november 2018)
• Visie Immaterieel Erfgoed (november 2018)
• Visie op recreatie en toerisme Teylingen (2016-2020)