<– Terug naar het eerste hoofdstuk

6. Uitwerking ambities
Irma Ooijevaar, (voormalig dorpsdichter), Delise en Dieke van Venrooij
6.1 Kunst en cultuur voor alle inwoners van Teylingen
6.2 Kinderen en jongeren komen vroeg in aanraking met kunst en cultuur
6.3 De onmisbare bijdrage van kunst en cultuur aan maatschappelijke opgaven
6.1 Kunst en cultuur voor alle inwoners van Teylingen
Iedereen krijgt de kans om kunst en cultuur te beleven en er aan deel te nemen. Er is een veelzijdig aanbod dat voldoende laagdrempelig is. En als de drempel toch te hoog is, hebben we extra aandacht voor mensen die uit zichzelf minder gemakkelijk aan het culturele leven deelnemen.
Achtergrond:
Kunst en cultuur hebben van oudsher een wat elitair imago. Want dat gaat alleen over hippe musea en dure kunstwerken toch? Maar niets is minder waar. Cultuur is er altijd en overal. Vrijwel iedereen neemt deel aan een culturele activiteit. Denk bijvoorbeeld aan de viering van Koningsdag of de herdenking van oorlogsslachtoffers op 4 mei. Het zangkoor waar je wekelijks naartoe gaat of de kinderbloemencorso waarin je kind of kleinkind in meefietst. De spannende literaire thriller die je aan het lezen bent. De vlog die je maakt voor school of de zaterdagochtenden streetdance. Ook dat is cultuur! Cultuur deel je met andere mensen en het zorgt ervoor dat we ons verbonden voelen met elkaar. Juist nu is dat belangrijker dan ooit. En juist daarom willen we dat iedereen de kans krijgt om kunst en cultuur te beleven en er aan deel te nemen.
Meedoen aan een koor, het bezoeken van een kunstweek met huiskamerconcerten. In een tijd van stijgende eenzaamheid en individualisering, helaas ook in Teylingen, spelen kunst en cultuur een verbindende rol, net zoals sport dat doet. Het gaat daarbij om verbinding tussen inwoners, maar ook met het verleden en de toekomst. Jongere generaties krijgen met inzet van onze historische verenigingen een inkijk in het leven en werken van vroegere generaties. Exposities en tentoonstellingen, festivals maar ook beeldende kunst in wijken versterken de sociale cohesie en het gevoel bij elkaar te horen. Theaters en muziekverenigingen zetten deuren open voor inwoners van alle leeftijden, ook voor kwetsbare inwoners.
Kunst bestaat in vele verschijningsvormen. In een tijd van stress en prestatiedruk haalt kunst druk van de ketel. Vooral muziek speelt daarbij in heel Teylingen een grote rol, van klassiek tot taptoe. Bij depressie en andere mentale vraagstukken zorgt het voor verlichting, ingebed in individuele coaching of therapie tot aan collectieve inspanning bij de dagbesteding of een inloophuis.
6.2 Kinderen en jongeren komen vroeg in aanraking met kunst en cultuur
Kunst en cultuur dragen bij aan de geestelijke ontwikkeling van jongeren, van kinderen tot aan jongvolwassenen. Het geeft plezier, vormt, bevordert de creativiteit en draagt bij aan talentontwikkeling. Door op jonge leeftijd vertrouwd te raken met kunst en cultuur bied je kinderen en jongeren een basis waar zij een leven lang plezier aan beleven. Met als droom dat actieve deelname aan cultuur net zo gewoon wordt als deelname aan sport.

CULTUUR AAN TAFEL
‘We hebben een heel mooi vitaliteitsakkoord. Allerlei partijen denken met ons mee, over leuke innovatieve projecten. Wat ik mis is de cultuur.
De deur staat wagenwijd open maar desondanks lukt het nog niet om cultuurdragers erbij te betrekken, terwijl er zulke leuke ideeën zijn. Bij deze nogmaals, cultuur en kunst kom bij ons aan die tafel, we willen dat dolgraag zien.’
(Bekijk: https://vimeo.com/617124476)
Achtergrond:
Door kunst en cultuur te ervaren ontwikkelen kinderen hun talenten, het bevordert creatief denken, het kunnen uiten van emoties en het verruimt hun blik. Kunst en cultuur dragen bij aan de ontwikkeling. De voorbeelden zijn legio en stuk voor stuk zeer inspirerend. Kinderen en jongeren oefenen in zelfvertrouwen, scherpen hun verbeeldingskracht en creativiteit en komen letterlijk en figuurlijk terecht in nieuwe werelden. Daarnaast ontwikkelen kinderen onmisbare competenties die op latere leeftijd nodig zijn in de werkende maatschappij. Denk aan analytische vaardigheden, kritisch denken en creativiteit. Hier profiteert een kind zijn/haar hele leven van.
Kunst en cultuur bieden ook veel voor kinderen in kwetsbare situaties. Het stimuleert het probleemoplossend vermogen waarmee net het verschil kan worden gemaakt tussen een kind in armoede dat voor zichzelf een oplossing kan zien of een kind die dat niet ziet. Of denk aan kinderen die zich met psychische klachten bij de huisarts melden en op een wachtlijst komen. Kunst en cultuur spelen een grote rol in de bevordering van mentale gezondheid. Het draagt, ook voor kinderen, bij aan zingeving, het gevoel van ertoe doen en ergens bij horen.
De basis wordt gelegd in het onderwijs, waar kinderen kennis maken met kunst en cultuur en vanuit daar ontdekken wat hun interesses en talenten zijn. Hiermee worden kunst en cultuur meteen toegankelijk gemaakt voor alle kinderen in de gemeente. Belangrijk is om kwalitatief goede cultuureducatie aan te bieden en dit te verankeren binnen het onderwijs.
6.3 De onmisbare bijdrage van kunst en cultuur aan maatschappelijke opgaven
Kunst en cultuur bieden een onmisbare bijdrage aan de maatschappelijke opgaven waar wij voor staan. Denk aan vergrijzing en de bestrijding van armoede en eenzaamheid. Kunst en cultuur bieden zingeving en kracht aan inwoners in een kwetsbare situatie. Maar het geeft ook zelfvertrouwen, zorgt voor ontwikkeling en persoonlijke groei. Het verbindt en geeft een gemeenschapsgevoel waarbij de ‘kracht van samen’ kan worden ervaren.
Achtergrond:
Voor kunst en cultuur in het sociaal domein is op dit moment een belangrijke omslag gaande. Kunst en cultuur betekenen allang niet meer alleen maar een leuke dagbesteding. Steeds duidelijker wordt dat kunst en cultuur een onmisbare bijdrage leveren aan de maatschappelijke opgaven waar wij voor staan. Deze opgaven en vraagstukken zijn niet binnen afzonderlijke beleidsterreinen op te lossen en vragen om een integrale benadering. De opkomst van positieve gezondheid als dragende filosofie, zorgt voor versnelling van deze omslag. De grootste winst zit in kunst en cultuur zien als preventieve maatregel waarmee zwaardere zorg, of andere problemen, uitgesteld of voorkomen kan worden.
CULTUUR EN LEVENSLUST
‘Cultuur heeft invloed op levenslust. Muziek heeft ook invloed op je geheugen, bijvoorbeeld van kinderen door muziekles dat jaren later nog aanhoudt, nog aantoonbaar is. Het helpt ook mee om mensen flexibeler te maken, dat ze beter omgaan met tegenslagen. En dan het sociale element van cultuur, dat je samen zingt, samen ergens heen gaat.’
(Bekijk: https://vimeo.com/616737960)
Denk aan…
– …inwoners die eenzaam zijn en door kunst en cultuur in verbinding komen met anderen.
– …inwoners die depressief zijn en door kunst en cultuur te beoefenen weer licht zien.
– …vluchtelingen die nog weinig mensen kennen en de taal niet machtig zijn, zich daardoor buitengesloten voelen, en door kunst en cultuur te beleven het gevoel krijgen van ertoe doen en ergens bij horen.
– …jongeren die zoekende zijn naar zichzelf en door kunst en cultuur te ervaren hun identiteit vinden.
De helaas groeiende cijfers van burn-out en dementie bevestigen de keiharde noodzaak voor alle generaties om niet alleen in beweging te blijven (sport en voeding) maar vooral ook nieuwsgierig en ‘geprikkeld’ te blijven. Dan maakt het in essentie niet uit om welke discipline; van dansen, fotograferen tot aan muziek spelen. Ook niet of het gaat om de rol van toeschouwer die kijkt en luistert of een plichtgetrouwe beoefenaar die repeteert en optreedt. Er moet daarom meer raakvlak worden gecreëerd met andere beleidsterreinen. Maar ook tussen de culturele sector en platforms als Positieve Gezondheid en het Zorgpact. Het goede nieuws is: ook voor deze beweging geldt dat die al langer zichtbaar en gaande is.