Draaiboek? Draaien! – blog kom uit de silo 5
Bestuurskundige Arthur Ringeling schreef decennia terug alweer het boek ''Imago van de overheid’. De toon was voorzichtig positief. Het positieve zat in zijn boodschap: ‘Kijk toch eens wat de overheid allemaal voor elkaar krijgt’. Het voorzichtige was in de onderliggende boodschap: ‘dat zoveel bereikt wordt is eigenlijk een klein wonder wanneer je kijkt naar – de steeds weer - te overwinnen obstakels’.
Diezelfde boodschap geldt voor het streven naar grenzeloze samenwerking, zonder silo-mentaliteit. Het lukt, het kan, maar vraagt wel om een heldere strategie. Hoe kom je voorbij de silo? Wat zijn de sleutels? Ik doe een persoonlijke voorzet.
Meer dan een projectplan
Het projectplan is voor velen de heilige graal voor geslaagde samenwerking: ‘Maak eerst maar een projectplan’. Ik ben - nog steeds - niet overtuigd. Projectplannen zijn vaak een belemmering voor geslaagd inspelen op nieuwe situaties. Als dagvoorzitter was mijn credo altijd: ‘Geen draaiboek, maar draaien!’ Een script of projectplan is natuurlijk wel handig, maar het belangrijkste is vooral de intentie: ‘Heb je echt zin, tijd en energie om ergens mee aan de slag te gaan?’ Dat telt voor mij het zwaarst en vraagt om persoonlijk contact om elkaar te leren kennen. In de haast om een stevig projectplan te maken wordt daarop ten onrechte bezuinigd.
Gevarieerde ‘tools’
De techniek telt ook zwaar. Van handige software tot (creatieve) methoden. Ook nu blijken gewoontes en ‘cultuur’ een hinderpaal. Processen zijn ooit ingericht en worden dag in en dag uit nagevolgd. ‘Maak eerst eens een stuk’. ‘Haal eerst het hele team bij elkaar’. ‘Vraag commitment in de lijn’. ‘Ga niet zomaar met partijen spreken, zonder toestemming vooraf’. Allemaal vast heel nuttig, maar of het helpt?
Wie uit de silo wil komen, doet er verstandig aan voortdurend nieuwe routes uit te proberen. En te komen met een inspirerend en vruchtbaar ‘design’. Zoals bijvoorbeeld het werken met een sprint.
Naast ‘variatie’ is ook ‘redundantie’ erg belangrijk. Communiceer op andere manieren dan die eeuwige mail. Oefen met digitaal fit zijn en haal alles uit de kast wat in deze geweldige tijd aan communicatiemiddelen beschikbaar is.
Geen standaardaanpak voor (zeer) verschillende mensen
Een ontnuchterend inzicht is dat 1 persoon geslaagde samenwerking kan blokkeren. Personen die steeds meer waar niet leveren of obstructie plegen richting anderen, er zijn er helaas te veel.
De menselijke facto telt zwaar, zeer zwaar. Dat is natuurlijk geen nieuws. En dan?
Wat helpt om met een scherpe blik te onderzoeken waarom mensen wel of niet in de silo blijven. Auteur Dan Brown richtte in ‘Designing Together’ uit 2013 de blik vooral op samenwerking tussen creatieve personen en maakte een leerzame rijtje:
1 Het ontbreekt aan zelfvertrouwen
2 Het ego is (te) groot
3 De faalangst is sterk
4 De betrokkenheid is laag (ook een culturele factor!)
5 Mensen vergeten hun rol
6 Er is te weinig in iets nieuws (waarbij ook ‘’organisatiepolitiek’ een rol speelt)
Positieve benadering
Zonder inzicht in het ‘hoe en waarom’ kom je niet verder. En ja, de silo-cultuur heerst! Omgekeerd, als positieve benadering, als je weet waar de sleutel ligt voor succesvolle samenwerking over grenzen heen kun je ook mooie dingen bereiken. Speel ze!
#bestuurskunde #komuitdesilo #warmenetwerken #spelendwerken
Member discussion