Wind in de Zeilen 2022
1 Vooruitkijken
Eind december 2021 heeft de begeleidingsgroep van Wind in de Zeilen met elkaar overlegd, en terug en vooruitgekeken. Het idee kwam op om met een iets ‘verdere blik’ te kijken naar de armoede en kansengelijkheid-regie van Wind in de Zeilen, als lerend netwerk.
In deze bijdrage een voorstel voor een stimuleringsprogramma voor het jaar 2022. Daarvoor is inmiddels ook een (concept-) budgettaire afspraak gemaakt met coordinator IJdwer van den Oever.
2 Positieve effecten
In de afgelopen periode lag het accent op introductie (armoede-marathon en kampvuursessies) en uitbouw van het concept stille krachten (zichtbaar maken en versterken samenhang particuliere organisaties. Dat is redelijk gelukt, met een aantal positieve bijeffecten. Zoals positievere houding richting gemeente en vergroten ambtelijke betrokkenheid (zoals zichtbaar in de app armoede-aanpak Zaanstad).
3 Waarde van Wind in de Zeilen
De waarde van Wind in de Zeilen zit niet zozeer in ‘beheer’ (hoe belangrijk ook!). Maar vooral in de trits ontdekken, verbinden en ontwikkelen. Dat betekent niet reageren op allerlei hulpvragen en kleine verzoekjes, maar werken met en vasthouden aan een strategie. Een strategie om de plek van bestaanszekerheid in beleid en organisatie stevig te verankeren.
Iets minder ambtelijk geformuleerd, om van het taaie vraagstuk armoede een gewild en inspirerend onderwerp te maken om mee bezig te zijn. Via effectief relatiemanagement, vernieuwde opdrachten aan wijkteams en wijkmanagement, de introductie van nieuwe concepten en integrale aanpak in het apparaat (bestaanszekerheid is in alle dossiers een factor!). En vooral opzoeken van dialoog en samenwerken met de doelgroep, werken aan participatie die verder gaat dan informeren en raadplegen.
4 Verbinden
De les van de afgelopen periode is vooral hoe integraal dit vraagstuk is, de oplossingskracht zit zowel bij particuliere hulpinstanties, kerken, wijken, kinderen, fondsen en ondernemers. Op elk terrein zit wel beweging (op het ene veld meer dan het andere), maar een stimuleringsprogramma en meer elan (!) is gewenst.
De opgave om te verbinden geldt ook voor de bevlogen collega’s die zich met kansengelijkheid bezighouden, nu vaak georienteerd vanuit diverse regelingen. Rond de wijkmanagers zijn daarbij in de afgelopen periode al ‘mooie’ stapjes gezet.
5 Ontdekken en ontwikkelen, de strategie
De wens (of misschien wel: droom) is om op elk van de genoemde terreinen impulsen te geven. Op een samenhangende manier, ontwikkeling op het ene terrein beïnvloedt altijd het andere. Daarbij vallen een aantal concepten op die kansrijk zijn voor Zaanstad, geïnspireerd ook door wat zich op andere plaatsen afspeelt.
Die terreinen zijn veelsoortig, we ‘mikken’ tegelijk op een aantal sporen, in volgorde van ‘belang’:
A Stille Krachten – Particuliere hulporganisaties
Ze zijn – een mooie ontwikkeling – meer in beeld gekomen, letterlijk ook op gemeentelijke site. www.geldwijzer.zaanstad.nl/andere-voorzieningen-en-hulporganisaties Nu is het zaak de samenhang te versterken. En waar mogelijk hun werk in te bedden in andere Zaanse initiatieven, met behoud van identiteit.

B Quiet Community & ondernemers
Ondernemers die diensten verbinden aan leden van een Quiet-community, die bij toerbeurt daarvan profiteren. Van kappers, meubelmakers tot aan bakkers. Het concept is mooi en bewezen effectief. En een aanvulling en echte impuls voor wat nu in Zaanstad voor en met ondernemers gebeurt.
C Voor je Wijkie & Wijken
Het is gloednieuw. Een geweldig platform initiatief vanuit de sector Maatschappelijke Ontwikkeling samen met de landelijke Stichting Uit je Buurt. Onder andere om aanbod en communicatie per wijk een impuls te geven. Het verdient direct steun en kan een belangrijke impuls geven om voor de kansgelijkheid aanpak in alle wijken de plek te geven die het verdient. Vooral wanneer het lukt om allerlei initiatieven aan elkaar te verknopen. Zie www.voorjewijkie.nl/nl/pages/ons-verhaal.
D Present Plus – vrijwilligers
Contact met de zeer actieve organisatie Present leerde dat Zaanstad vol zit met potentiële vrijwilligers die ook op het onderwerp bestaanszekerheid een positieve bijdrage willen leveren. Maar niet zo goed weten waar en hoe ze daarmee aan de slag. Tijd voor een Present Plus, vooral gericht op bestaanszekerheid? Zie www.stichtingpresent.nl/zaanstreek/.
E Schuldhulpmaatjes – Kerken
Kerken zijn een onderschatte kracht in de aanpak van schulden. Uit die koker komen concepten als schuldhulpmaatjes en ook In Kas, het initiatief van René Timmermans. Er zijn signalen dat deze bron onvoldoende wordt benut. Tijd voor een doorstart? Zie https://schuldhulpmaatje.nl/locatie/zaanstad/

6 Praktische insteek, de tactiek
Concreet zetten we het komende jaar, rondom & en voor elk (!!) van de bovengenoemde vijf sporen in op de volgende praktische acties:
A Actief Relatiemanagement, in soorten en maten.
Dat betekent contacten leggen met fondsen, ondernemers, het maken van een ‘creatieve nieuwsbrief’, het mede-organiseren van werkbezoeken tot een het organiseren van verbindende meetings (denk aan het etentje van de groep Stille Krachten, die nog op de rol staat)
B Concepten-markt
In Zaanstad maar ook daarbuiten wemelt het van de vernieuwende concepten. Denk aan het verhaal van de Quiet Community, maar ook aan het gloednieuwe en inspirerende Voor Je Wijkkie. We organiseren – in verschillende vormen – conceptenmarkt, waar we kennismaken of zelfs ‘onderhandelen’ over de voorwaarden van een Zaanse variant.
C Wind in de Zeilen-werkplaatsen & festival
Ontwikkeling en vernieuwing start altijd met ‘creatieve vragen’ waarbij Zaanse Krachten in alle geledingen letterlijk worden uitgedaagd. We gaan zeer verschillende krachten uitdagen in zeer korte ontmoetingen. Denk aan de rol ondernemers, bestaande (culturele en religieuze) instellingen maar ook de zorg en wijkberaden, over een mogelijke vernieuwde bijdrage voor de bestaanszekerheid. De verschillende werkplaatsen mondden uit in een vrolijk Wind in de Zeilen festival. We onderzoeken daarbij de kansen voor extra financiering!